Do debaty “CTO/CIO: mój rozwój — perspektywa CTO/CIO kobiet i CTO/CIO mężczyzn” zaprosiliśmy gości, którzy opowiedzieli o swojej drodze na najwyższe stanowiska w IT — oni osiągnęli sukces i dzielą się swoimi obserwacjami, co widzieli po drodze, co spowodowało, że dotarli na szczyt i czemu innym się to nie udaje. Rozmowę poprowadziła dr Aleksandra Suchorzewska, wybitna ekspertka, Dyrektor Zarządzająca, Technology Strategy & Advisory Lead w Accenture, a jej gośćmi byli:
- Joanna Obstój - Dyrektorka Działu Inżynierskiego w Google Polska
- Izabela Taborowska - CTO w Future Collars i Team Leader w Empik
- Piotr Chrapała - CTO, Dyrektor Zarządzający Pionem Nowych Technologii, Architektury i Wsparcia IT w BNP Paribas Bank Polska
- Piotr Krawczyk - Dyrektor Pionu Rozwoju i Utrzymania Aplikacji w PKO Banku Polskim
Aleksandra Suchorzewska (Accenture) we wstępie do dyskusji podzieliła się refleksją wynikającą z danych. Według badania dyrektorów i liderów IT w 47 krajach na całym świecie liczba kobiet na najwyższych stanowiskach w branży technologicznej to 12%. Trudno jest jednoznaczne powiedzieć, czy to dużo, czy mało, ale uderza pewien fakt: ten wskaźnik nie rośnie, utrzymuje się na tym samym poziomie od 4 lat. Dlaczego, mimo wielu działań organizacji i przemian, które dokonują się na naszych oczach, ta liczba nie wzrasta? I jak pokierować swoją karierą, by móc sięgać po najwyższe stanowiska w IT?
Jak zostać CTO/CIO?
Izabela Taborowska (Future Collars, Empik) swoją karierę zaczęła od nastoletniego pomysłu, że będzie pracowała w IT, a potem z uporem maniaka spełniała swoje marzenie. Do każdej pracy podchodziła z pasją, a to, gdzie jest teraz, to konsekwencje działania, ciężkiej pracy, wspaniałych ludzi, których spotykała na swojej drodze. Nie bez znaczenia było, że trafiała na fantastycznych szefów, którzy ją motywowali i dopingowali. Dzięki temu mogła piąć się coraz wyżej.
“Z testu talentów Gallupa wyszło, że jestem przede wszystkim Learnerem” — powiedziała Joanna Obstój (Google Polska) i dodała, że ciągła nauka to fundament w jej ścieżce kariery. Poza tym zdradziła, że ma wyższą niż inni tolerancję na ryzyko. To nie jest tak, że jest obojętna na zmiany. Boi się, ale mimo to działa. Tak było na przykład wtedy, gdy pierwszy raz wyjechała z Polski do Stanów Zjednoczonych. Przeżywała to, ale miała poczucie, że robi coś znaczącego. “Ostatnia ważna rzecz w mojej karierze jest taka, że podejmowałam się ważnych zadań. Miałam wyczucie albo ktoś mi podpowiadał. Łapałam fale” - powiedziała, dodając, że jeśli jest się częścią jakiejś wielkiej rzeczy, sukcesu innych, łatwiej jest wypłynąć do góry.
Piotr Krawczyk (PKO Bank Polski) od zawsze pasjonował się IT i już jako siedmiolatek wiedział, czym będzie się zajmował. W latach 90. był wielki boom na technologie, internet się rodził i to było niesamowite, że można rozmawiać na czacie z kimś z drugiego końca świata. Wspomina, że na początku XXI wieku każdy informatyk był administratorem, analitykiem i programistą w jednym. “Szanse trzeba wykorzystywać i mieć odwagę angażować się w najtrudniejsze projekty, takie, które są widoczne” - radził Piotr. Przyznał jednak, że zrobił też kiedyś krok w tył. Stał na czele dużego zespołu i zrezygnował z tego stanowiska, żeby zdobyć nowe doświadczenie i uczyć się od lepszych. Zdaniem Piotra Krawczyka na każdym kroku trzeba być skutecznym, zaangażowanym, wykorzystywać wspominane fale i zadbać o siebie, o to, by otaczać się liderami i mieć od kogo się uczyć. Na karierę trzeba myśleć długofalowo — planować kolejne 2 lata, 5, a nawet 10 do przodu.
Znajdź kurs dla siebie i wejdź do IT!
Piotr Charapała (BNP Paribas Bank Polska) zaczynał swoją drogę zawodową jako pracownik service desku w trybie pracy 24/h cały czas ze słuchawkami na uszach. IT również było jego pasją od zawsze. Wreszcie znalazł się w odpowiednim miejscu i w odpowiednim czasie. Jako pracownik Fortis Banku brała udział w projektach związanych z fuzjami, zmianami, dużymi projektami. Miał szansę się wykazać. Cieszył się dużym zaufaniem wśród szefów, wykazywał uporem, determinacją, umiejętnością pracy w zespole i z zespołem. Bardzo pomagało to, że organizacja ciągle się zmieniała, stawiając kolejne wyzwania. Piotr Chrapała uważa, że ważne cechy lidera to odwaga, umiejętności podejmowania decyzji i wyzbycie się lęku przed decyzją. Nie do przecenienia jest też świetny zespół, które wspiera w czasie tej drogi.
Jakie wyzwania stoją przed CTO/CIO?
Różnie są definiowane stanowiska CTO — niektórzy wywodzą je ze środowiska deweloperów, inni zrównują CTO i CIO. Piotr Chrapała jest CTO, który odpowiada za całą infrastrukturę, wsparcie IT i architekturę. Inaczej jego praca wygląda, kiedy trwa ważny projekt (np. fuzja), są ustalone deadliny i trzeba “dojechać na czas”, równocześnie dbając o jakość. Poza takimi projektami ważne, by wszystko działało i było bezpieczne. Ta rola jest bardzo rozwijająca, ale ma wadę — wymaga dużej dostępności, bo wiele dzieje się poza godzinami pracy (np. awaria prądu).
Ważną rolą CTO jest partnerstwo z biznesem — trzeba słuchać biznesu, znajdować i proponować nowoczesne rozwiązania i wpływają na rozwój biznesu, rekomendować technologie, w które warto wejść. Wymaga to umiejętności przekładania zawiłych tematów technologicznych na zrozumiały język i wciąganie biznesu do IT. Ważne jest też poszukiwanie talentów — zarówno w wewnątrz zespołu, jak i poza organizacją, i tworzenie tego zespołu. “Tu gdzie jestem, jest po części wielką zasługą zespołu” — podkreślił Piotr.
Jak kobiety podchodzą do planowania kariery?
Joanna Obstój w Google Polska zarządza zespołem zajmującym się interfejsem użytkownika i ta praca jest atrakcyjniejsza dla kobiet programistek niż np. backend. Być może stąd wynika dość wysoki udział kobiet w zespole Joanny, czyli 23%. “Ogólnie w Warszawie w Google mamy niższą reprezentację, to ok. 15-20% gender diversity” - powiedziała, podkreślając, że jako organizacja sporo pracy wkładają w to, żeby przyciągać do IT kobiety. Te działania odbywają się we wszystkich etapach rozwoju — od szkoły przez studia po pracujące już panie.
Swój kryzys na studiach Joanna postanowiła wykorzystać do zmiany, postawiła wyjazd na Erasmusa dla odświeżenia głowy. Zaowocowało to otwarciem się na rynki zagraniczne. Kryzys czasem jest dobry, wyzwala odwagę, by zmieniać to, co nam nie pasuje. Joanna dobrze wie, jak trudno jest młodym kobietom na studiach informatycznych, ponieważ angażuje się w ich mentorowanie. To wrażliwy czas dla dziewczyn, które stawiają pierwsze kroki w męskim świecie i wciąż nie może się nadziwić, że nadal na porządku dziennym są niestosowne żarty na temat koleżanek z roku i stereotypowe komentarze profesorów.
Aby kobiety myślały o poszerzaniu horyzontów, swoim awansie czy nawet podwyżce, trzeba je do tego popychać. “Zapytałam młodych ludzi na stażu w pewnej firmie, ilu z nich pomyślało, że będą kiedyś CTO tej firmy — opowiedziała Joanna — Okazało się, że pierwszy raz przeszło im to przez myśl, bo tę myśl im podałam. Chłopcy częściej myślą takimi kategoriami”. W porównaniu do mężczyzn kobiety częściej odpuszczają sięganie po wyższe stanowiska, nie czują się wystarczająco dobre, odkładają rozwój w czasie. Kiedy one się zastanawiają lub odrzucają propozycje, mężczyźni już są w procesie rekrutacyjnym, choć mają identyczne kwalifikacje i kompetencje. Jeśli się nie uda, spróbują za jakiś czas ponownie. Kobiety wolą nie przechodzić tego doświadczenia, obawiając się porażki.
Przeczytaj poradnik, jak zmienić swoje życie na lepsze
Zasadą Joanny zawsze było to, że na każdym stanowisku wykonywała swoją pracę najlepiej, jak się dało. Łapiąc falę, nie podążała za nagrodą, nie wiedziała, jaki będzie efekt, który ocenić można po wszystkim. Kobiety boją się opinii, tego, że ktoś może je nazwać karierowiczkami. Tymczasem skupić się trzeba na tym, co ważne — czyli na dobrze wykonanej pracy, na dowiezieniu rozwiązań w czasie, uczeniu się. A kiedy pojawiają się szanse — trzeba z nich skorzystać, mieć czujność na to, co dzieje się wokół.
Potencjał kobiet
Najważniejsze to dobrze wykonywać swoje obowiązku tu, gdzie się jest. Jeśli biegnie się szybko po stopniach kariery, nie ma czasu na ugruntowanie kompetencji. W PKO Bank Polski jest wiele kobiet na wysokich stanowiskach, w pionie Piotra Krawczyka to blisko 40%, a w całym IT - 34%. Ten wynik nie jest wspomagany parytetami i specjalnymi działaniami, ale wynika z kompetencji tych kobiet i naturalnej ścieżki rozwoju. W zespołach bardziej technicznych pań jest mniej, ale wśród project managerów, analityków, product ownerów wskaźnik różnorodności wzrasta.
“Wszystkim szefom chciałam powiedzieć, że kobiety bardzo się angażują w pracę. Pracowałem z tysiącami informatyków i nigdy nie spotkałem kobiety, która się nie angażuje w pełni w swój projekt, w swoje zadania” - podkreślił Piotr Krawczyk. Stawiamy na innowacyjność, budujemy konkurencyjność na technologii, więc diversity już nie tylko kobiety i mężczyźni, ale osoby o różnych poglądach. Kobiety muszą być silne i pewne siebie, bo mają kapitał i potencjał, żeby dawać wartość do każdego zespołu. Aleksandra Suchorzewska, moderatorka rozmowy, zauważyła, że trzeba po prostu dobrze wybrać szefa.
Blokady w rozwoju
Już na pierwszym wykładzie z matematyki, rozpoczynając studia techniczne, Izabela wraz ze swoimi trzema koleżankami z roku usłyszała, że długo nie zabawią na kierunku, że przyszły szukać mężów. Wszystkie skończyły studia, ale tylko ona pracuje w zawodzie.
“Często widzę kobiety, które rezygnują z przebranżowienia, z kariery, albo są tak skupione na zadaniach, które wykonują, że nie są czujne. Chcą zrealizować projekt najlepiej, a później czekają, aż szef je nagrodzi” - powiedziała Izabela, dodając, że to dzisiaj tak nie działa. Trzeba kierować swoim życiem zawodowym świadomie. Są również kobiety, które boją się ryzyka, innym z kolei jest dobrze w miejscu, w którym akurat się znajdują. Wiele kobiet rezygnuje z rozwoju, ale niewiele robi to świadomie i pozostaje na stanowisku, które je całkowicie satysfakcjonuje.
Przeczytaj raport Tytanki pracy. Kobiety na rynku pracy w dobie cyfrowej transformacji
Widać, że kobiety chętnie rozwijają się w obszarze technologii, przy czym ta branża jest bardzo szeroka. Są działy techniczne (sieci, serwery) oraz takie, które skupiają się na procesach — zarządzanie zmianą, problem management, wdrażanie aglie do organizacji i w tym zróżnicowaniu Piotr Chrapała widzi ogromne możliwości rozwoju i szanse na wejście do IT. “W managemencie mam 33% kobiet, ale wśród dyrektorów jest tylko jedna kobieta, wśród managerów - 20% i to nie są liczby, jakie chcielibyśmy widzieć” - przyznaje przedstawiciel BNP Paribas. To, że ktoś woli zostać na dotychczasowym stanowisku, nie jest rzadkie i nie dotyczy tylko kobiet. Są osoby, które wprost mówią, że wolą dostawać zadania niż je rozdawać. Nie chcą też brać na siebie większej odpowiedzialności. “Kobiety często mają strach w sobie i nasza w tym rola, żeby pomóc, motywować i pokazywać, że dadzą radę, ale nic na siłę” - dodał.
Więcej kobiet w IT
W Google wdrażane są programy (Women in Tech) i dotyczą edukowania na wszystkich poziomach. W szkołach trzeba pokazywać role models. Dziewczyna, która wybiera studia, może zobaczyć fajną kobietę na stanowisku technicznym i dzięki temu weźmie pod uwagę kierunek związany z technologią. Studentki biorą udział w mentoringach. Joanna Obstój powiedziała, że najtrudniej jest trafić do pracujących już kobiet: “Jak wyjść i powiedzieć im, że mają być odważne, ambitne i powinny myśleć o sobie?” Google współpracuje z managerami, żeby wspierać kulturę różnorodności od wewnątrz, monitoruje, co dzieje się rozwojem kobiet w firmie.
Zrób test i sprawdź, który zawód jest dla Ciebie
W PKO Bank Polski managerki same bardzo się wspierają, organizują, dyskutują. Wzajemne wsparcie, wsparcie zespołu, mentoringi wiele dają. “Dużo jest w rękach kobiet, muszą być dla siebie przyjaciółkami” - zauważył Piotr Krawczyk. W PKO Bank Polski nie ma narzuconych parytetów, a jednak kobiet na stanowiskach jest wiele. W organizacjach trzeba tworzyć zespoły nastawione na różnorodność, a tę promować już w szkołach. IT to zawody przyszłości, nawet osoby, które nie będą bezpośrednio w IT pracować, muszą rozumieć, jak działają maszyny. Branża się poszerza, to już nie tylko sieci serwery, ale wiele różnych zawodów i sporo miejsca na różne osoby. Cenni są pracownicy po reskillingu z biznesu na pozycje analityków czy programistów. Wśród osób przebranżowionych w PKO więcej jest kobiet. “Nie stawiałbym na osiągnięcie liczb, ale na tworzenie odpowiedniego środowiska pracy, na reskilling czy upskilling” - podsumował Piotr Krawczyk.
“Wszystko w naszych rękach, musimy być odważne i osiągać coraz więcej. Najważniejsze są marzenia, ale jeśli nas one nie przerażają, to znaczy, że są za małe” - zakończyła dyskusję Aleksandra Suchorzewska.
Dziękujemy za udział w debacie.
Zobacz nagranie:
Dzień Kariery Kobiety w IT to wyjątkowa konferencja online dla kobiet, które interesują się branżą IT lub już w niej pracują i chcą świadomie kierować swoją karierą zawodową. W ramach wydarzenia odbyły się prelekcje, debaty, warsztaty i sesje speed mentoringowe umożliwiające uczestniczkom lepsze poznanie perspektyw rozwojowych, jakie oferuje branża IT. Była to również okazja do zdobycia nowych umiejętności, odnalezienia motywacji do działania i nabrania odwagi do obejmowania coraz wyższych stanowisk. Organizatorem jest Future Collars, nowoczesna szkoła programowania i kompetencji cyfrowych online.
Więcej informacji na stronie: https://futurecollars.com/dzien-kariery-kobiety-w-it-2021/