Debata liderek IT: Obszar technologiczny – dynamiczne miejsce budowania kariery

Bartosz Górczyński, przedstawiciel społeczności CIONET, wcielił się w rolę moderatora debaty poświęconej możliwościom budowania swojej kariery w obszarze technologicznym firm. W dyskusji udział wzięły przedstawicielki instytucji finansowych polskich i międzynarodowych: Małgorzata Dąbrowska (Dyrektor Zarządzająca Pionu Rozwoju Systemów IT dla Klienta Detalicznego, BNP Paribas Bank Polska), Olga Burdzińska (Dyrektor IT, Credit Suisse), Elżbieta Solińska (Chief Operation Officer, Santander Bank Polska) i Katarzyna Tańska (Dyrektor Departamentu Wsparcia Użytkownika w Pionie Eksploatacji i Infrastruktury, PKO Bank Polski).

Kim są, co mówią o swoich organizacjach, jak wykorzystywana jest technologia i jakie role pełnią?

Santander Polska jest częścią globalnej grupy Santander. Oferuje nowoczesne usługi, co bez technologii nie byłoby możliwe. COVID-19 pokazał, jak bardzo technologia jest potrzebna. Organizacje zaawansowane cyfrowo dadzą sobie radę w obliczu kryzysu pandemicznego. Elżbieta Solińska nie ma wątpliwości: – Szybko zorganizowaliśmy się do pracy zdalnej, a sami klienci od dawna oczekują ofert online, samobankowania, swobody i wolności. Technologia jest nam dzisiaj bardzo potrzebna, przenosi życie do innego wymiaru, ale na tej trajektorii jesteśmy od dawna.

Grupą Santander kieruje Ana Botin uznana za jedną z najbardziej wpływowych kobiet w świecie finansów. Ana Botin mocno wspiera rolę kobiet, różnorodność jest ważna dla niej i wpisana jest w kulturę grupy Santander. Elżbieta Solińska jest dyrektorem operacyjnym i twierdzi, że technologia nie jest zamknięta do pionu technologicznego, jest częścią strategii. Santander jako dojrzała organizacja agilowa wykorzystuje IT w interdyscyplinarnych zespołach, specjaliści IT nie pracują w oderwaniu wobec innych działów firmy.

Technologię wykorzystuje się w kontekście płatności i automatyzacji procesów, robotyzacji. W pionie operacyjnym powstał też zalążek fabryki robotów – to sposób na COVID, bo dzięki robotom można było w krótkim czasie zareagować na sytuację związaną z pandemią. Różnorodność w każdym wymiarze to sposób na sukces – w kontekście kompetencji, różnych sposób myślenia i płci.

Bartosz Górczyński podkreślił, że IT mocno wykroczyło poza departamenty technologiczne. Panie, które będą chciały zmienić zawód, niekoniecznie trafią do działów IT.

BNP Paribas to 6. bank pod względem aktywów, posiada 500 oddziałów, a struktura banku pozwala obsłużyć każdego spośród 4 mln klientów, jest więc bankiem uniwersalnym. Na 10 tys. pracowników, 700 osób pracuje w IT w obszarach: funkcje centralne (core banking system), corporate banking i retail, czyli opieka nad klientem detalicznym.

Kim obecnie jest specjalista IT?

Małgorzata Dąbrowska reprezentuje pion rozwoju systemów dla klientów indywidualnych, więc obszar mający największą styczność z klientem wśród różnych działów technologicznych. W kwestii różnorodności cały czas prowadzi się badania, jak się zmienia: wśród wszystkich zatrudnionych w obszarze IT 30% to kobiety, w pionie rozwoju systemów panie stanowią 40%, a wśród 4 dyrektorów są dwie kobiety. – IT to już nie tylko developerzy, pracujemy w innym modelu, współpracujemy z biznesem. Potrzebna jest dużo bardziej rozszerzona kompetencja w IT w kierunku rozumienia biznesu, to jednocześnie dużo większe możliwości rozwojowe dla pracowników, nie tylko w developmencie, który też już się zmienił. Zespół już rozumie, dla kogo produkuje – mówi przedstawicielka BNP Paribas.

– Kiedyś zatrudniało się w IT absolwentów politechniki, dzisiaj poszukuje się osób z zapleczem biznesowym, IT nauczy się później – dodaje Bartosz Górczyński

PKO Bank Polski w obszarze IT zatrudnia 2000 osób. – To nie jest tak, że działamy w oderwaniu od organizacji. Czasy, kiedy programiści siedzieli w piwnicy i zajmowali się obsługą komputera minęły. Cyfrowa transformacja spowodowała, że w IT pracują nie tylko informatycy, ale cały biznes i te zespoły wspólnie wdrażają rozwiązania – przekonuje Katarzyna Tańska.

Czym zajmuje się Pion Eksploatacji i Infrastruktury? Odpowiada za usługi wsparcia dla wszystkich pracowników z banku, czyli servicedesk. Zajmuje się rozwiązywaniem zgłaszanych problemów, zarządza całym środowiskiem użytkownika końcowego: od komputerów po monitory, peryferia, dba o wydajność, ergonomię, śledzi rynek i dostarcza narzędzia wspierające pracę, zarządza całym majątkiem IT, licencjami – od zgłoszenia potrzeby po wycofanie lub utylizację komponentu, negocjuje wszystkie kontrakty, realizuje innowacyjne projekty. Ostatnim ważnym projektem była wirtualizacja środowiska stacji roboczych i przeniesienie ich na infrastrukturę chmurową. Odpowiedzialność jest ogromna. – Odpowiadamy za to, żeby ponad 23 tys. pracowników banku miało zapewnione zaplecze technologiczne i mogło realizować swoje zadania – podsumowuje Katarzyna Tańska.

Credit Suisse to instytucja finansowa obecna w wielu krajach, ale jedyne stacjonarne biuro znajduje się w Szwajcarii. W Polsce organizacja zatrudnia 600 osób. Olga Burdzińska twierdzi, że technologia jest wszechobecna i to pod różnymi postaciami, trudno ją wyodrębnić z codzienności. Czy korzystanie z wiadomości e-mail traktowane jest jako używanie technologii? Zadaniem IT jest usprawnianie, poprawianie i ulepszanie pewnych rozwiązań. Obecnie określenie “specjalista IT” to jak nazwanie kogoś artystą, bez zawężenia do konkretnej specjalizacji oznacza wiele zawodów i ról.

– IT to konglomerat zadań i typów pracy. Jesteśmy w rewolucji cyfrowej i wszystko, co robimy, zostawia cyfrowy ślad i może zostać poddany analizie – mówi Olga Burdzińska. Analiza danych, trendów populacyjnych daje olbrzymią wiedzę, która może zostać wykorzystana w różny sposób. Tu pojawia się więc też problem dotyczący użycia danych w sposób etyczny, ekologicznym, przynoszący pożytek. Obserwujemy swoisty boom na analizę danych, data science, artificial intelligence (AI) – dzięki temu można podejmować bardziej trafne decyzje.

Elżbieta Solińska wręcz mówi o “dataizmie” i o tym, że mimo wszystko wciąż przedsiębiorstwa cierpią ze względu na jakość dostępnych danych. Żeby budować dobre modele predykcyjne, dane muszą być prawidłowe.

Technologia jest wszędzie i dużo nadziei wiążemy ze sztuczną inteligencją, ale statystyki dla kobiet nie są korzystne. Wychodząc naprzeciw potrzebom rynku, Santander stworzył ruch Santander Woman, obejmujacy wsparciem kobiety wchodzące do IT i zdobywające wyższe stanowiska w branży. Stereotypy dotyczące tradycyjnych ról mężczyzn i kobiet przejmujemy z dziedzictwem pokoleniowym i trzeba przestać je karmić. Event taki jak Dzień kariery kobiety w IT powinien pomagać burzyć stereotypy, ale nie tylko – wyzwaniem jest szukanie rozwiązań, żeby pomóc kobietom w IT się odnaleźć.

Czy istnieją stanowiska IT, na których sprawdzają się kobiety, choć były przypisywane mężczyznom?

Czy data science, czy to rola dla kobiety? Olga Burdzińska przytoczyła dane – w jej międzynarodowym zespole 40% to kobiety, wcześniej w analityce pań było około 20%. Młode dziewczyny obecnie kończące studia nie zastanawiają się już, czy jakieś stanowisko jest męskie, czy kobiece. Zgrany zespół pozwala zapomnieć o płci. Poza tym IT, co już było podkreślane, to ogromne spektrum zadań. – Przez 24 lata w pracy w IT nie przepracowałam ani jednego dnia, kodując cokolwiek – podsumowała.

Katarzyna Tańska uważa, że praca w IT to kwestia marzeń, aspiracji, umiejętności i pasji. Kobieta sprawdzi się na każdym stanowisku, są takie, które wymagają wiedzy ściśle technologicznej i wiele takich, gdzie nie jest to najważniejszy wymóg. Kobiety są lepiej zorganizowane, cierpliwe, łatwiej nawiązują relacje i z natury są profesjonalistkami. Idealnie pasują na każde stanowisko.

Małgorzata Dąbrowska potwierdza, że nie ma roli, która jest bardziej specyficzna dla kobiety, na każdym stanowisku w IT są kobiety i sprawdzają się świetnie, tak jak mężczyźni. Ale też nie da się ot tak wskoczyć na każde stanowisko bez kompetencji i wiedzy. Wejść w struktury zespołów IT można przez project management, testowanie, Scrum Mastera.

Kogo rekrutują firmy?

Elżbieta Solińska wymienia dwa obszary rekrutacji – zewnętrzna i wewnętrzna, na której – głównie organizacja jest skupiona. Osoby już zatrudnione znają bank, procesy, dały się poznać jako osoby kreatywne, mają swoje przemyślenia, a umiejętności technologiczne są do nabycia. Te osoby się przebranżawiają, część z nich kończy studia techniczne, ale dzisiaj liczy się spojrzenie biznesowe, kompetencje z zakresu inteligencji emocjonalnej i wiedza ta jest trudniejsza do zdobycia. Młode pokolenie jest otwarte na różnorodność i ciągłe uczenie się, a rolą lidera jest wspieranie i pomaganie w rozwijaniu się. Ten, kto się uczy, zawsze jest młody. Trzeba znaleźć własne miejsce i to, co się lubi robić.

– W PKO Banku Polskim IT jest wszędzie. Są programiści, analitycy danych, specjaliści od technologii chmurowych, administratorzy aplikacji, testerzy, PR, UX designerzy, developerzy – wachlarz jest ogromny, a różnorodność wymuszają potrzeby klientów – dodaje Katarzyna Tańska. Nie wiadomo, czy takie zawody będą potrzebne za 5-10 lat, ale technologia nadal będzie częścią naszego życia. – Może się zdarzyć, że urodziłaś się bez skrzydeł, ale najważniejsze, byś nie przeszkadzała im wyrosnąć – słowami Coco Chanel Katarzyna Tańska zachęcała kobiety do tego, żeby łamały stereotypy.

W Credit Suisse priorytety na lata 2020-2021 to chmura, przenoszenie obecnych systemów w działanie chmurowe. Już dzisiaj wiele procesów przestaje być potrzebnych, aplikacje działają w inny sposób, priorytetem są dane i analiza danych, budowanie informacji bazujących na danych, digitalizacja i automatyzacja procesów, żeby dało się pracować szybciej i taniej.

Od czego zacząć przebranżowanie się? Według Olgi Burdzińskiej to nie ma znaczenia, bo i tak za jakiś czas rynek się zmieni. Trzeba wybrać to, co teraz do nas przemawia i jest interesujące. W czasie procesu rekrutacji jest jakiś opis stanowiska pracy, ale potem pojawia się człowiek i ten opis zaczyna pasować do człowieka, a nie odwrotnie. Miarą sukcesu na przyszłym rynku pracy będzie elastyczność i możliwości adaptacji, ponieważ nikt na stałe nie będzie pracować w jednym zawodzie.

Małgorzata Dąbrowska dodała, że są w IT stanowiska, gdzie potrzeba chęci do pracy i logicznego myślenia oraz rozumienie tego, co się dzieje wokół, szczególnie biznesu. Studia nadal nie przygotowują do tego, co jest potrzebne w pracy – wszystkiego i tak trzeba się nauczyć w praktyce.