Upskilling kluczowym rozwiązaniem w wyzwaniach współczesnego rynku pracy

Podczas ostatniego Forum OECD, Premier Francji – Emmanuel Macron rozpoczął swoje wystąpienie stwierdzeniem, że „zmiany klimatu i zmiany rynku pracy są największymi wyzwaniami przed którymi stoi świat.”

Badanie przeprowadzone przez Russell Reynolds Associates potwierdza ten trend i to jak ważny już wkrótce stanie się upskilling: strategie digitalizacji firm[i] podjęło już aż 90% firm przez nich badanych. Efekty tej decyzji widzimy już dziś: robotyzacja/ automatyzacja grozi likwidacją 40% zawodów[ii]. Co więcej, do 2020r. w samej Europie zabraknie 900 000 specjalistów IT[iii].

Pytanie brzmi: co zrobić z osobami, których praca zostanie zastąpiona robotami lub botami? Gdzie znaleźć brakujących specjalistów, którzy zapewnią firmie realizację wyzwań związanych z czwartą rewolucją przemysłową?

Przebranżowienie i dokształcenie pracowników, czyli upskilling

Według McKinsey 375 ml osób do 2030r.[iv] będzie musiało przebranżowić się oraz zdobyć nowe umiejętności, aby nie wypaść z rynku pracy. Warto zatem świadomie rozważyć dobre zagospodarowanie własnych zasobów ludzkich, tworząc program upskillingu. Już dziś firmy w Polsce oraz na całym świecie, poprzez dedykowanie kilkumiesięczne szkolenia, przygotowują zespoły z różnych działów do przejścia na stanowiska związane z branżą IT. W ten sposób tworzą sobie „ławkę rezerwową” oraz nowe zasoby brakujących specjalistów.

Niestety niewiele firm ma świadomość postępujących zmian. Wyniki badania Bilansu Kapitału Ludzkiego pokazują, że na najbliższe trzy miesiące, jedynie 18% polskich przedsiębiorstw posiada plan działania związany z rozwojem kapitału ludzkiego. Wśród dużych organizacji aż 2/3 posiada powyższy plan wykraczający poza nadchodzący kwartał. Dodatkowo ponad 80% polskich przedsiębiorstw nie posiada planu działań obejmujących upskilling i dokształcenie pracowników wykraczającego poza najbliższe trzy miesiące.[v]

Niedobór kandydatów do obszaru IT

Obecnie wiele firm w dalszym ciągu działa zgodnie z określonym schematem: poszukują specjalistów zewnętrznie, korzystając z firm rekrutacyjnych lub angażując własne działy. Efektem jest wielomiesięczne nieobsadzenie stanowisk (w wielu firmach poszukiwania trwają nawet do 12 miesięcy[vi]). Według Bigram 86% badanych[vii] firm dostrzega niedobór kandydatów do obszaru IT, co stanowi główne zagrożenie w realizacji wdrażania strategii digitalizacji.

Program upskilling

Z relacji firm, które wdrożyły program upskilling można już teraz zauważyć korzyści płynące z ich wprowadzenia. Mówimy tutaj o zmniejszonych kosztach rekrutacji, zmniejszonej rotacji w działach takich jak call center oraz ciągłych dopływach osób do działów IT, zapewniających bezpieczeństwo realizacji projektów. Dodatkowym atutem jest pozyskanie autentycznych ambasadorów firmy. Pracownicy jako motywację do zmiany pracy deklarują, że możliwość rozwoju w firmie jest tak samo ważna, jak zwiększenie wynagrodzenia. Co więcej, są wdzięczni, że umożliwiło się im przejście do bardziej perspektywicznego działu (np. z desk service)[viii] i chętnie dzielą się swoim osiągnięciem z otoczeniem.

Ważne jest, aby to właśnie firmy wychodziły z inicjatywą do dokształcenia pracowników poprzez upskilling. W ciągu ostatnich 12 miesięcy swoje kompetencje podniosło 23 % Polaków. 62 % deklaruje, że chce rozwijać swoją wiedzę i umiejętności w kolejnym roku.[ix]

Zawodowa stymulacja do rozwoju

Co ciekawe, najczęściej wymienianym powodem braku aktywności rozwojowej pozostaje brak motywacji o charakterze zawodowym (niewiele oczekuje się od swojego pracownika). Z kolei głównym powodem bierności pozostaje brak stymulacji do rozwoju. Według danych Eurostat – Polska pozostaje w ogonie Europy pod względem rozwoju osób dorosłych. Pierwsze miejsce, bez zwątpienia, zajmują kraje skandynawskie.

Warto wobec tego zastanowić się, jak chcemy, aby wyglądała przyszłość naszej firmy oraz reprezentujących jej pracowników. Jak wykazują badania – rozwój zawodowy jest niezwykle ważny w życiu każdego człowieka. Firma, która nie dba o dokształcenie pracowników, staje się nieefektywna. Ludzie muszą czuć, że są częścią społeczności, którą tworzą. Dbając o przyszłość swoich pracowników, jesteśmy w stanie zadbać o przyszłość własnej firmy.

[i] Grossman Rhys, The Industries That Are Being Disrupted the Most by Digital, Harvard Business Review, March 21, 2016
[ii] Raport Gumtree – Aktywni+ Przyszłość Rynku Pracy 2017, opracowany przez DeLAB UW, s. 4
[iii] Andrus Ansip, Digital skills, jobs and the need to get more Europeans online, European Commission,
[iv] The McKinsey Global Institute : Jobs Lost, Jobs Gained : workforce transitions in a time of automation, December 2017, s.8
[v] Bilans Kapitału Ludzkiego 2018
[vi] Human Capital Institute
[vii] Bigram „Wyzwania Rekrutacji” 2018
[viii] Antal , „Motywacje do Zmiany