Sztuczna inteligencja w regionach transformacji energetycznej – szansa na nowe kwalifikacje i rozwój

O roli AI w procesie odchodzenia od węgla, programach wsparcia dla osób spoza branży IT oraz o tym, jak zachęcić mieszkańców województwa łódzkiego do rozwijania kompetencji przyszłości, rozmawialiśmy w Future Collars – szkole kompetencji cyfrowych – z Małgorzatą Misiak, Zastępcą Dyrektora – Pełnomocnikiem ds. Sprawiedliwej Transformacji, Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego, Departament Przedsiębiorczości i Sprawiedliwej Transformacji.

Future Collars: Jak województwo łódzkie przygotowuje się na wyzwania związane z odchodzeniem od węgla i jaką rolę w tym procesie odgrywają inicjatywy wspierające przekwalifikowanie pracowników?

Małgorzata Misiak: Największym wyzwaniem dla regionu związanym z odchodzeniem od węgla jest stworzenie miejsc pracy, które w znacznym stopniu zamortyzują utratę dobrze płatnych i dobrej jakości miejsc pracy w Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów, Elektrowni Bełchatów oraz ich spółkach zależnych.

Urząd Marszałkowski jest dysponentem funduszy europejskich, które mogą być przeznaczone na promowanie zatrudnienia i poprawę dostępu do rynku pracy. Mówimy tutaj o specjalnym priorytecie w programie regionalnym „Fundusze Europejskie dla Łódzkiego” pod nazwą „Fundusze Europejskie dla zatrudnienia i integracji w Łódzkiem”, z którego wsparcie może być również skierowane na tzw. Obszar Transformacji obejmujący w województwie łódzkim teren 35 gmin najbardziej zależnych gospodarczo, społecznie i przestrzennie od działalności Kopalni i Elektrowni Bełchatów, a w ramach którego województwo otrzymało na lata 2021-2027 ponad 360 mln euro.

Wreszcie mamy specjalny Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji z budżetem blisko 355 mln euro, dedykowany wyłącznie Obszarowi Transformacji, z którego środki przeznaczone są w zdecydowanej mierze na dywersyfikację struktury gospodarczej tego terenu, z myślą o tworzeniu warunków do powstania nowych miejsc pracy poza sektorem energetyczno-wydobywczym. Ważnym celem funduszu jest także wyposażenie mieszkańców Obszaru Transformacji w nowe kwalifikacje i kompetencje.

Future Collars: Jak postrzega Pani potencjał sztucznej inteligencji jako narzędzia wspierającego rozwój lokalnych społeczności w obliczu zmian gospodarczych i technologicznych?

Małgorzata Misiak: Sztuczna inteligencja wspiera tworzenie nowych zawodów, dając mieszkańcom regionów możliwość rozwoju i osiągnięcia stabilności finansowej. Znajomość podstaw AI otwiera ścieżki kariery w przyszłościowych dziedzinach, takich jak uczenie maszynowe, analiza danych, a także cyberbezpieczeństwo. Młodzież już dziś wybiera IT – kierunki związane z branżą teleinformatyczną wybrało w 2023 r. 13,7% uczniów (wyprzedziła ją tylko branża opieki zdrowotnej z wynikiem 14,1%). Technik informatyk był najczęściej wybieranym zawodem wśród uczniów (9,36%). Pokazuje to zainteresowanie młodzieży ścieżkami kariery związanymi ze sztuczną inteligencją i programowaniem.
AI to także technologia, którą można szybko i skutecznie wykorzystać do poprawy efektywności w różnych branżach.

Future Collars: Jakie projekty lub programy realizuje obecnie Departament Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, aby pomóc osobom niezwiązanym wcześniej z branżą IT w zdobyciu kompetencji kluczowych na rynku pracy przyszłości?

Małgorzata Misiak: Do osób niezwiązanych wcześniej z branżą IT (jak również dla tych, które chcą rozwijać już nabyte w tym obszarze umiejętności) skierowane są przede wszystkim projekty realizowane w ramach Podmiotowego Systemu Finansowania, finansowane z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. W wyniku zakończonego konkursu wyłoniono pięciu operatorów, czyli podmioty odpowiedzialne za dystrybucję tzw. bonów rozwojowych. Z bonów mogą skorzystać osoby dorosłe, które uczą się lub pracują lub zamieszkują na Obszarze Transformacji i z własnej inicjatywy chcą podnieść umiejętności, kompetencje lub nabyć kwalifikacje, m.in. w obszarze IT, jako że wsparcie skoncentrowane jest na szeroko rozumianych zawodach przyszłości. Otrzymane bony można przeznaczyć na szkolenia, mentoring i coaching, studia podyplomowe i egzaminy. Maksymalny poziom wsparcia na jednego uczestnika w ramach jednego z pięciu projektów wynosi 11 tys. zł. Uczestnik musi wnieść wkład własny w wysokości 7% wartości bonów, które otrzymał.

Future Collars: Czy w ramach tych działań zwraca się szczególną uwagę na potrzeby i potencjał kobiet wchodzących do sektora IT? Jakie przykłady dobrych praktyk może Pani wskazać?

Małgorzata Misiak: We wspomnianych wyżej projektach bonowych jednym z kryteriów premiujących dla podmiotów ubiegających się o otrzymanie dofinansowania (tzw. operatorów) było kryterium dotyczące udziału kobiet w projekcie, tj. zaplanowanie, aby w grupie docelowej udział kobiet kształtował się na poziomie co najmniej 15% uczestników projektu. W praktyce oznacza to preferowanie kobiet w rekrutacji do projektu.

Future Collars: Czy uważa Pani, że programy takie jak np. „Biegłość w AI” – darmowy kurs Microsoft i Future Collars w ramach „AI National Skills” – mogą stać się impulsem do rozwoju nowych kadr w branży? W jaki sposób można zachęcić mieszkańców regionu do wzięcia udziału w podobnych inicjatywach?

Małgorzata Misiak: Tak, wyżej wymienione programy mogą zainicjować rozwój nowych kadr w branży energetycznej. Oferowane kursy: Cyberbezpieczeństwo, Analityka biznesowa, Programowanie w Pythonie, Data Science kompleksowo przygotowują do nowych zawodów w branży IT.

Oczywiście można zachęcać mieszkańców do wzięcia udziału w takich inicjatywach przez szeroką akcję informacyjną – czasami najzwyczajniej w świecie nie mamy dostępu do informacji o pewnych projektach czy programach, ale ja skupiłabym się na pokazaniu – szczególnie młodym ludziom – historii sukcesów, inspiracji. Pokazywałabym także, ile ciekawych, nowych i bynajmniej nie wyłącznie „inżynierskich” ścieżek kariery otwiera sztuczna inteligencja. Nie zdajemy sobie sprawy z tego, jak wiele nowych możliwości daje sztuczna inteligencja, w ilu ścieżkach kariery można łączyć technologię z innymi dziedzinami. I właśnie te ścieżki bym pokazywała.

Future Collars: Jakie najważniejsze korzyści widzi Pani dla regionu w efekcie wdrażania sztucznej inteligencji i automatyzacji w różnych sektorach gospodarki?

Małgorzata Misiak: Najważniejszą korzyścią dla społeczności lokalnych jest zdobycie nowych kwalifikacji i kompetencji i – w rezultacie – lepsze przygotowanie się na zmiany. To perspektywa jednostkowa, osobowa. Ale jeśli w regionie – do tej pory węglowym, energetycznym – pojawią się wykwalifikowane kadry, pojawią się i inwestorzy. Dzięki rosnącej liczbie firm działających w obszarze sztucznej inteligencji może powstać nowa regionalna wysokotechnologiczna specjalizacja.

Są badania pokazujące, że liczba miejsc pracy związanych z AI w regionach transformacji energetycznej znacząco wzrosła w ciągu ostatnich lat, otwierając nowe możliwości zawodowe dla ich mieszkańców. Niektóre regiony transformacji energetycznej stają się hubami innowacji, dzięki rosnącej liczbie firm działających w obszarze sztucznej inteligencji. Dlaczego Bełchatów nie miałby być jednym z nich?

Kurs „Biegłość w AI” – kluczowe informacje (dostęp na platformie: aistart.futurecollars.com)

Kurs ten jest idealnym wyborem dla wszystkich, którzy chcą zrozumieć podstawy i zastosowania sztucznej inteligencji – zarówno dla osób bez doświadczenia w AI, jak i tych, które chcą poszerzyć swoje dotychczasowe kompetencje. Materiały obejmują 3 godziny lekcji online w przystępnej formie, wyjaśniających kluczowe zagadnienia związane z AI i jej praktycznym wykorzystaniem.

Zakres tematyczny:

• Podstawy sztucznej inteligencji i AI generatywnej
• Praktyczne wyszukiwanie informacji wspierane przez AI
• Wykorzystanie Microsoft Copilot w codziennej pracy – w tym w Excelu, PowerPoincie i Wordzie
• Automatyzacja formuł i obliczeń w Excelu
• Usprawnienia w tworzeniu i stylizacji slajdów w PowerPoincie
• Przygotowywanie profesjonalnych dokumentów i CV w Wordzie
• GitHub Copilot jako wsparcie w pisaniu kodu

Dlaczego warto?

• Kurs jest całkowicie bezpłatny i przeznaczony dla szerokiego grona odbiorców: od studentów i lingwistów, po specjalistów różnych branż.
• Uczestnicy otrzymują oficjalny certyfikat potwierdzający zdobyte umiejętności.
• Pełen dostęp do kursu jest zapewniony do 15.06., a każdy ma 30 dni od momentu zalogowania na ukończenie materiału.

To doskonała okazja, by zacząć przygodę ze sztuczną inteligencją lub udoskonalić już posiadane umiejętności – szczególnie w dobie dynamicznie zmieniającego się rynku pracy. Warto wykorzystać szansę na rozwój w kierunku nowoczesnych technologii i zwiększyć swoje szanse zawodowe w obszarze AI.