Kim tak naprawdę jest Scrum Master?

Ani szef, ani project manager, ani programista, choć zdarza się, że nim bywa. Kim zatem jest Scrum Master, do czego jest potrzebny i dlaczego płacą mu tak dużo za robotę? Jeśli myślisz o tej ścieżce kariery, a do tego chcesz wiedzieć, czy masz cechy potrzebne w tej pracy i czy sobie poradzisz sobie, pracując z zespołem scrumowym, czytaj dalej.

Kto to jest Scrum Master?

Gdybyśmy mieli podać tylko oficjalną definicję, to brzmiałaby ona: Scrum Master to osoba, która jest odpowiedzialna za usuwanie przeszkód uniemożliwiających zespołowi wykonanie zadania oraz za poprawne wdrożenie metod i całego procesu realizacji zadania.

I wszystko byłoby ok, gdyby nie fakt, że nadal nie wiadomo, co to właściwe oznacza. Scrum Master, definicja w takiej postaci nie oddaje całokształtu działalności takiej osoby. Nie da się zdefiniować pojęcia Scrum Mastera bez zrozumienia całej idei Scruma oraz roli innych osób, biorących udział w procesie.

Gdyby poszukać analogii w życiu codziennym, moglibyśmy posłużyć się metaforą pieczenia ciasta. Ogólne zasady, czyli to, że trzeba dodać jajka, mąkę, cukier i tłuszcz to framework. Nie mówi on jednak precyzyjnie, ile tych jajek i tej mąki trzeba dodać ani czy wyjdzie nam z tego tarta cytrynowa czy keks. Dzięki frameworkowi wiemy jednak, że potrzebujemy jakiejś miski, foremki i pieca oraz że składniki najpierw jakoś trzeba połączyć, a dopiero potem piec, a nie na odwrót.

Zasady organizacji pracy za pomocą tego frameworka opisane są w Scrum Guide – przewodniku, będącym podstawowym źródłem wiedzy dla Scrum Mastera. I tak, w projekcie zarządzanym zgodnie z metodyką Scruma mamy trzy role:

• Product Owner – wie, co ma zostać zrobione i po co. W naszym gastronomicznym przykładzie to taki szef kuchni,
• Zespół scrumowy – osoby odpowiedzialne za wytworzenie produktu. W naszym przykładzie to wszyscy kucharze, podkuchenni itd.,
• Scrum Master – pomaga zespołowi w osiągnięciu celu poprzez usuwanie przeszkód i pomoc w samoorganizacji. W pewnym sensie to taki sous-chef, który na bieżąco przypomni, który kucharz przygotowuje sos, który odpowiada za mięso; jeśli trzeba, wytrze też podłogę, by kucharz się nie poślizgnął.

Podstawowe zadania na tym stanowisku

Scrum Master to rola, która ma do wykonania kilka bardzo istotnych z punktu widzenia realizacji projektu zadań:

• Wsparcie zespołu scrumowego – obserwuje pracę, identyfikuje problemy i pomaga je usunąć, moderuje spotkania. Nie kieruje zespołem ani nim nie zarządza, bo założenie pracy w scrumie jest takie, że zespół dąży do samoregulacji;
• Wsparcie product ownera – pomaga zarządzać pracą nad produktem i planowanie jego rozwoju;
• Wsparcie całej organizacji – głównie w zrozumieniu procesu scrumowego.

Scrum Master, zadania na tym stanowisku to głównie to wspieranie. W praktyce praca opiera się na słuchaniu zespołu, product ownera i członków organizacji, moderowaniu rozmów, feedbacków i dyskusji oraz reagowaniu na potrzeby zespołu, którego jest członkiem.

Dlatego rolą Scrum Mastera nie jest ani zarządzanie produktem, ani zarządzanie zespołem! Scrum master nie jest też product ownerem i postępując zgodnie z ideą Scrum, nie można w jednej osobie łączyć tych dwóch funkcji.

Ważny pojęciem, które dobrze opisuje rolę Scrum Mastera jest facylitacja. Facylitator to taka osoba, która ułatwia komunikację i organizację, ale działa bez dawania nakazów czy wymuszeń. Mediuje między poszczególnymi osobami, dba o to, by wszyscy w zespole się rozumieli (używali tego samego kodu językowego), diagnozuje trudności i ułatwia zespołowi je rozwiązać. To właśnie robi Scrum Master.

Jak zostać Scrum Masterem?

Opcji jest kilka. Najczęstsze „historie sukcesu” Scrum Masterów to:

1. Przejście do tej roli ze stanowiska programisty. Najczęściej w ramach awansów wewnętrznych w firmie już stosującej programowanie zwinne (kulturę pracy Agile);
2. Przejście do tej roli z pozycji Project Managera. Najczęściej w momencie, kiedy zespół zaczyna pracować w agile i wdraża pracę za pomocą Scruma.
3. Szkolenie na Scrum Mastera i rozpoczęcie pracy jako Junior Scrum Master, prowadzący jeden zespół pod opieką bardziej doświadczonego mentora.

Opcje 1 i 2 wymagają wcześniejszego większego doświadczenia zawodowego – jako programista lub PM. Natomiast opcja 3 to ścieżka dla osób początkujących bądź tych, którzy całkowicie chcą zmienić ścieżkę kariery.

Wymagania

Jakie cechy i umiejętności warto posiadać, chcąc zostać Scrum Masterem?

Przede wszystkim ważne są umiejętności komunikacji. To ciągła praca z ludźmi, dlatego trzeba ich lubić i umieć z nimi rozmawiać. Konieczna jest umiejętność słuchania, wyciągania wniosków oraz asertywności. Podczas spotkań scrumowych przekazuje się zespołowi informacje zwrotne, dlatego ważne jest też podejście do ludzi i umiejętność dawania konstruktywnego feedbacku (informacji zwrotnej).

To wszystko wydaje się bardzo proste, bo przecież każdy z nas codziennie się komunikuje i ma przekonanie, że potrafi słuchać, ale już kilka miesięcy wspierania zespołu pozwala zweryfikować te przekonania.

Scrum Master musi również być otwarty na naukę. W tym zawodzie nie wystarczy nauczyć się czegoś raz. To ciągłe zdobywanie nowej wiedzy. Zarówno na temat technologii, Scruma, jak i biznesu, dla którego tworzony jest produkt.

Umiejętność programowania nie jest konieczna do pracy w roli Scrum Mastera i bardzo często osoby, które rozpoczynają karierę w tym obszarze, nie znają się na programowaniu. Niemniej, ważne jest to, by rozumieć proces produkcji oprogramowania i wiedzieć, jakie procesy wchodzą w jego skład, jakie są etapy, metody i technologie, które prowadzą do wytworzenia końcowego produktu.

W miarę swojego rozwoju Scrum Master pogłębia swoje kompetencje techniczne i dzięki temu coraz lepiej rozumie proces i problemy zespołu.

Certyfikacja Scrum

Kompetencje Scrum Mastera potwierdzane są certyfikatami, które wydaje Scrum.org. Jest to globalna organizacja utworzona w 2009 roku, która skupia profesjonalnych trenerów tej metody i która dba o to, by zachować standardy edukacyjne oraz by każda osoba, która chce nazwać siebie Scrum Masterem, posiadała taką samą, pełną wiedzę.
Certyfikacja Scrum.org obejmuje trzy poziomy:

• PSM I (Professional Scrum Master I) – posiada go blisko 300.000 osób ;
• PSM II (Professional Scrum Master II) – posiada go ponad 6400 osób;
• PSM III (Professional Scrum Master III) – posiada go zaledwie 808 osób.

Powyższe dane podajemy za medium.com/serious-scrum/my-journey-to-psm-iii-bbb544dbc296 – dostęp 30.07.2020.
Nasz kurs przygotowuje do tego, by zdać egzamin na Scrum Mastera na poziomie PSM I.

Scrum Master – zarobki

Przekrój wynagrodzeń na stanowisku Scrum Mastera jest dość szeroki. Zdarzają się oferty, w których dolna granica widełek to 7 500 zł brutto (umowa o pracę), a są i takie, gdzie stawka dochodzi do 850 zł dziennie (B2B). Przy stanowiskach juniorskich trzeba liczyć się z nieco niższymi wynagrodzeniami, ale rzadko spadają one poniżej 5 000 zł brutto.

Wysokość wynagrodzenia zależy oczywiście od tego, jakie kandydat ma doświadczenie, czy stanowisko łączone jest z developmentem oraz od lokalizacji firmy zatrudniającej. Według badania Raport płacowy 2020 IT Contracting Hays Poland optymalna oferta przy kontrakcie B2B to 110 zł netto za godzinę, minimalna 90 zł netto a maksymalna 130 zł netto.